Χαμάς: Ποιος θα μπορούσε να διαδεχθεί τον Ισμαήλ Χανίγια στην ηγεσία της;

Η Χαμάς ανακοίνωσε πως τα πολιτικά της όργανα θα συγκληθούν σύντομα προκειμένου να επιλέξουν έναν νέο επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου μετά τον θάνατο του Ισμαήλ Χανίγια που σκοτώθηκε την Τετάρτη, 31 Ιουλίου, στην Τεχεράνη από πλήγμα που αποδίδεται στο Ισραήλ.

Το γενικό πλαίσιο αυτής της διαδοχής η οποία πραγματοποιείται εν μέσω του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου από το Ισραήλ σε αντίποινα για την πολυαίμακτη επίθεση της Χαμάς την ίδια ημέρα στο ισραηλινό έδαφος, μπορεί να επηρεάσει περισσότερο το μέλλον της Χαμάς παρά η επιλογή της προσωπικότητας που θα διαδεχθεί τον Ισμαήλ Χανίγια, που κατείχε τη θέση αυτή από το 2017.

Παρά την ανάδυση προσωπικοτήτων που θεωρούνται μετριοπαθείς, τα μέλη της Χαμάς παραμένουν προσηλωμένα σε μια προσέγγιση χωρίς παραχωρήσεις στη μάχη για ένα Παλαιστινιακό κράτος διά των όπλων.

Μετά τη απώλεια του ηγέτη της, θα ήταν «πολιτικά παράλογο» ο διάδοχός του να κλίνει προς την ευελιξία απέναντι στο Ισραήλ, παρατηρεί ο Ταχίρι Μουστάφα από το International Crisis Group (ICG).

«Οι σχέσεις με τις αραβικές και ισλαμικές χώρες» θα ληφθούν επίσης υπόψη, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) πηγή στο εσωτερικό του κινήματος.

Το AFP παρουσιάζει ορισμένους αξιωματούχους που θα μπορούσαν να αναδειχθούν ως διάδοχοι του Ισμαήλ Χανίγια:

Khalil al-Hayya

Αναπληρωτής επικεφαλής του περιφερειακού ΠΓ της Χαμάς στη Γάζα, ο Χαλίλ αλ Χάγια είναι γνωστός ως προσκείμενος στον Γιαχία Σινουάρ, τον οποίο κατηγορεί το Ισραήλ ότι ήταν ένας από τους εγκεφάλους της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, και είναι ο επικεφαλής της Χαμάς στη Γάζα.

Το 2006, διηύθυνε την κοινοβουλευτική ομάδα της Χαμάς, που είχε μόλις κερδίσει τις βουλευτικές εκλογές οι οποίες εκφυλίστηκαν σε ένοπλες συγκρούσεις με το κίνημα Φάταχ του Παλαιστίνιου προέδρου Μαχμούντ Αμπάς.

Ένθερμος οπαδός του ένοπλου αγώνα, έχασε πολλά μέλη της οικογένειάς του κατά τις ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις, κυρίως το 2007 στην κατοικία του στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας.

Ο Μούσα Αμπού Μαρζούκ, υψηλόβαθμος αξιωματούχος του ΠΓ, θεωρείται πως έχει παρόμοια πραγματιστική προσέγγιση στις διαπραγματεύσεις όπως και ο Χανίγια. Έχει ταχθεί, για παράδειγμα, υπέρ μιας «μακράς διάρκειας κατάπαυσης του πυρός» με το Ισραήλ, και υπέρ της αποδοχής των παλαιστινιακών συνόρων όπως είχαν διαμορφωθεί μετά τον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1967, θέμα που παραμένει πολύ αμφιλεγόμενο στο εσωτερικό του κινήματος.

Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, διέμενε στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου και συνελήφθη, κατηγορούμενος για συγκέντρωση κεφαλαίων υπέρ της ένοπλης πτέρυγας της Χαμάς. Στη συνέχεια έζησε στην εξορία, κυρίως στην Ιορδανία, την Αίγυπτο και στο Κατάρ.

Το όνομά του κυκλοφορούσε συχνά για τη διαδοχή του ενός ή του άλλου ηγέτη της Χαμάς, χωρίς επιτυχία.

Zaher Jabarin

Ταμίας του κινήματος, εδώ και καιρό υπεύθυνος για τα οικονομικά της Χαμάς, ο Ζάχερ Τζαμπαρίν ήταν κοντά στον Χανίγια και μερικές φορές θεωρείτο ακόμη και δεξί χέρι του.

Έγκλειστος στις ισραηλινές φυλακές, απελευθερώθηκε το 2011 στο πλαίσιο ανταλλαγής Παλαιστίνιων κρατουμένων με τον Γκιλάντ Σαλίτ, έναν Ισραηλινό στρατιώτη που κρατείτο όμηρος για πέντε χρόνια.

Προσκείμενος στην Τουρκία, όπου έχει ζήσει κάποια χρόνια, ο Τζαμπαρίν προσέλαβε κυρίως ανθρώπους για ξέπλυμα χρήματος σε μεγάλη κλίμακα, δύο από τους οποίους συνελήφθησαν στο Ισραήλ το 2018.

Συμμετείχε επίσης σε φονικές επιχειρήσεις που διεξήγαγε η ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς.

Khaled Meshaal

Προκάτοχος του Χανίγια, ο Χάλεντ Μεσάαλ ζει στην εξορία από το 1967, στην Ιορδανία, στο Κατάρ, στη Συρία και σε άλλες χώρες.

Αναδείχθηκε στην ηγεσία του κινήματος μετά τη δολοφονία από το Ισραήλ του ιδρυτή της Χαμάς, Άχμεντ Γιασίν, στη συνέχεια του διαδόχου του στα παλαιστινιακά εδάφη, Αμπντελαζίζ αλ Ραντίσι.

Επέζησε απόπειρας δολοφονίας του το 1997 στο Αμάν από πράκτορες της Μοσάντ, της ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας.

Όταν ζούσε στη Συρία, είχε επικρίνει το συριακό καθεστώς για τη βίαιη καταστολή των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, στάση που προκάλεσε τριβές με το Ιράν, στρατηγικό σύμμαχο της Συρίας και μεγάλο υποστηρικτή της Χαμάς.

Yahya Sinwar

Εκλεγείς τον Φεβρουάριο του 2017 στην ηγεσία της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, ο Γιαχία Σινουάρ είναι μεταξύ των υποστηρικτών της σκληρής γραμμής.

Εξήντα ενός ετών, πέρασε 23 χρόνια στις ισραηλινές φυλακές προτού απελευθερωθεί το 2011 στο πλαίσιο ανταλλαγής κρατουμένων.

Γεννηθείς στη Χαν Γιούνις, μια πόλη της νότιας Λωρίδας της Γάζας, εντάχθηκε στη Χαμάς από την ίδρυσή της το 1987, χρονιά της πρώτης Ιντιφάντα (εξέγερση).

Θα ιδρύσει στη συνέχεια τη Majd, την υπηρεσία εσωτερικής ασφάλειας της Χαμάς.

Πρώην διοικητής των Ταξιαρχιών αλ Κάσαμ και θεωρούμενος ως εγκέφαλος της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, καταζητείται από το Ισραήλ και περιλαμβάνεται στον κατάλογο των Ηνωμένων Πολιτειών με τους «διεθνείς τρομοκράτες».

Οι μετακινήσεις του Σινουάρ περιβάλλονται από άκρα μυστικότητα. Δεν έχει εμφανιστεί δημόσια από τις 7 Οκτωβρίου.