ΚΟΣΜΟΣ / Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025, 22:00 / Συν 1
Οι κινεζικοί λιμενικοί δασμοί σε πλοία με αμερικανική σύνδεση ανατρέπουν τις ισορροπίες και ενισχύουν προσωρινά τα ναύλα.
Η νέα κλιμάκωση στιςεμπορικές σχέσεις μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας σηματοδοτεί ένα βήμα πίσω στις ελπίδες για επιστροφή σε ένα λιγότερο προστατευτικό εμπορικό περιβάλλον. Μετά από ένα σχετικά ήρεμο καλοκαίρι, η ανακοίνωση του Πεκίνου για την επιβολή αντιποίνων μέσω λιμενικών τελών σε πλοία που συνδέονται με τις ΗΠΑ προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις στη διεθνή ναυτιλία.
Η κίνηση αυτή αντανακλά τους πρόσφατους δασμούς του Γραφείου Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (USTR) σε κινεζικά πλοία. Όπως σημειώνεται στην έκθεση του ναυλομεσιτικού οίκου Intermodal, το Πεκίνο φαίνεται να είχε προετοιμαστεί για μια πιθανή κίνηση από πλευράς Ουάσιγκτον και, αφού διαπίστωσε ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα προχωρούσε, απάντησε με αποφασιστικό και συμμετρικό τρόπο.
Οι κινεζικοί “Special Port Fees” εφαρμόζονται σε πλοία που έχουν σύνδεση με τις ΗΠΑ, χωρίς να προσδιορίζονται συγκεκριμένοι τομείς. Σε αντίθεση, τα αμερικανικά μέτρα προβλέπουν εξαιρέσεις βάσει μεγέθους και για ορισμένους τύπους πλοίων – όπως LNG carriers και vehicle carriers – με στόχο τη στήριξη της εγχώριας ναυπηγικής βιομηχανίας.
Η Κίνα, ωστόσο,επεκτείνει την εφαρμογή των τελών σε πλοία που ανήκουν ή διαχειρίζονται από εταιρείες με τουλάχιστον 25% αμερικανική συμμετοχή, γεγονός που αυξάνει δραματικά τον αριθμό των επηρεαζόμενων πλοίων. Παράλληλα, σύμφωνα με κινεζικά κρατικά μέσα, εξαιρούνται τα πλοία κινεζικής ναυπήγησης ή εκείνα που κατευθύνονται σε κινεζικά ναυπηγεία για επισκευές, μειώνοντας εν μέρει το οικονομικό πλήγμα.
Το οικονομικό βάρος των τελών χαρακτηρίζεται εξοντωτικό. Ενδεικτικά, ένα VLCC ενδέχεται να καταβάλει περίπου 6 εκατ. δολάρια ανά προσέγγιση, ποσό που θα μπορούσε να ανέλθει στα 17 εκατ. δολάρια έως το 2028, ενώ για ένα Capesize bulk carrier οι επιβαρύνσεις κυμαίνονται από 3 έως 8 εκατ. δολάρια.
Η ναυλαγορά αντέδρασε άμεσα στις εξελίξεις. Τα FFAs και τα spot rates εκτινάχθηκαν, με τα TCE earnings για VLCCs και Capesizes να αυξάνονται κατά περίπου 20%, αντανακλώντας την ενίσχυση της ψυχολογίας και τις προσδοκίες για μειωμένη προσφορά πλοίων προς τα κινεζικά λιμάνια.
Ο αναλυτής της Intermodal, Νίκος Ταγκούλης, σχολίασε πως «η αγορά εισέρχεται σε φάση επιλεκτικής αποσύνδεσης. Η αποφυγή κινεζικών φορτίων από πλοία με αμερικανική σύνδεση αναμένεται να δημιουργήσει τεχνητή έλλειψη χωρητικότητας, ενισχύοντας τα ναύλα σε ορισμένες διαδρομές για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ ό,τι αρχικά αναμενόταν».
Σε στρατηγικό επίπεδο, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα φαίνεται να προετοιμάζονται για μακροχρόνια εμπορική αποσύνδεση. Το Πεκίνο εντείνει τις εμπορικές του σχέσεις μέσω της Πρωτοβουλίας «Belt and Road», διευρύνοντας τους δεσμούς του με Νότια Αμερική, Μέση Ανατολή και Καναδά, ενώ παράλληλα επενδύει στην εγχώρια αυτάρκεια. Οι ΗΠΑ, από την πλευρά τους, ανακατευθύνουν τις εξαγωγές ενέργειας και πρώτων υλών προς την Ινδία, τη Νοτιοανατολική Ασία και την Ευρώπη.
Η Intermodal εκτιμά ότι οι εξελίξεις αυτές θα οδηγήσουν σε αναδιάταξη των εμπορικών ροών και στη δημιουργία νέων θαλάσσιων διαδρόμων, που θα λειτουργήσουν ως αντιστάθμισμα στις αναταράξεις από τη σύγκρουση Ουάσιγκτον–Πεκίνου.
Η αναζωπύρωση της εμπορικής αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας επιβεβαιώνει την τάση προς εντεινόμενο προστατευτισμό και αβεβαιότητα στις παγκόσμιες αγορές. Καθώς οι δύο υπερδυνάμεις χρησιμοποιούν την εμπορική πολιτική ως εργαλείο ισχύος και διαπραγμάτευσης, το μέλλον της παγκόσμιας ναυτιλίας εξαρτάται από το κατά πόσο θα υπάρξει σαφής διευκρίνιση των κινεζικών μέτρων και ειδικά της ρήτρας για το 25% αμερικανικής συμμετοχής, που θα καθορίσει την πραγματική έκταση του αντικτύπου.
Πηγή: newmoney.gr