ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ / Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2025, 06:50 / Συν 1
Οι περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες επιλέγουν την 1η κατηγορία του ΕΦΚΑ, εξοικονομώντας χρήματα τώρα αλλά οδηγούμενοι σε πολύ χαμηλές μελλοντικές συντάξεις.
- Η πλειονότητα των ελεύθερων επαγγελματιών επιλέγει την 1η ασφαλιστική κατηγορία του ΕΦΚΑ για χαμηλότερες μηνιαίες εισφορές, παρά τις μακροπρόθεσμες συνέπειες στις συντάξεις.
- Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΦΚΑ, πάνω από 7 στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες με πάνω από πέντε χρόνια ασφάλισης ανήκουν στην 1η κατηγορία, καταβάλλοντας 244,65 ευρώ μηνιαίως.
- Η τάση αυτή ενισχύθηκε μετά το 2016, όταν οι εισφορές συνδέθηκαν με το δηλωθέν εισόδημα, και συνεχίζεται και με το νέο σύστημα σταθερών κατηγοριών από το 2020.
- Ελεύθερος επαγγελματίας με 40 έτη ασφάλισης στην 1η κατηγορία λαμβάνει σύνταξη περίπου 886 ευρώ μικτά, ενώ στην 6η κατηγορία φτάνει τα 1.671 ευρώ.
- Οι σημερινές επιλογές χαμηλών ασφαλιστικών κατηγοριών οδηγούν σε μια νέα γενιά επαγγελματιών με πολύ χαμηλές συνταξιοδοτικές παροχές, εγείροντας ανησυχίες για την επάρκεια του εισοδήματός τους.
Παρά το γεγονός ότι οι ειδικοί εδώ και χρόνια υπενθυμίζουν πως το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα της μελλοντικής σύνταξης, η πλειονότητα των ελευθέρων επαγγελματιών εξακολουθεί να στρέφεται προς την πιο οικονομική λύση.
Η επιλογή της 1ης ασφαλιστικής κατηγορίας του ΕΦΚΑ, αν και εξασφαλίζει άμεση ελάφρυνση στο μηνιαίο έξοδο, συσσωρεύει συνέπειες που ήδη αποτυπώνονται στις προβλέψεις των νέων συντάξεων.
Η προτίμηση στις χαμηλές κατηγορίες δεν είναι νέο φαινόμενο· ενισχύθηκε σημαντικά το 2016, όταν οι εισφορές συνδέθηκαν άμεσα με το δηλωθέν εισόδημα. Τότε, χιλιάδες επαγγελματίες δήλωναν εισοδήματα κοντά στον κατώτατο μισθό των 586 ευρώ, πληρώνοντας εισφορές μόλις 158 ευρώ τον μήνα. Η πρακτική αυτή δημιούργησε μια κουλτούρα ελάχιστης επιβάρυνσης, η οποία ακολούθησε και τα επόμενα χρόνια.
Το 2020, με το νέο σύστημα σταθερών κατηγοριών, η πλειονότητα των ασφαλισμένων κατέληξε στην 1η κατηγορία και έκτοτε παραμένει εκεί. Με το πέρασμα του χρόνου, οι συνέπειες αυτής της επιλογής γίνονται πλέον εμφανείς στις εκδόσεις των νέων συντάξεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ για τον Μάρτιο, από τους 866.224 ελεύθερους επαγγελματίες με πάνω από πέντε χρόνια ασφάλισης, οι 638.854 —δηλαδή περισσότεροι από 7 στους 10— ανήκουν στην 1η κατηγορία, καταβάλλοντας 244,65 ευρώ τον μήνα. Μόνο σε δύο μήνες, το σύνολο αυτής της κατηγορίας αυξήθηκε κατά 3.725 άτομα, δείχνοντας ότι το ρεύμα συνεχίζεται.
Στη 2η κατηγορία βρίσκονται 157.021 επαγγελματίες, περίπου 2 στους 10.
Από εκεί και πάνω οι αριθμοί μειώνονται δραματικά:
- 3η κατηγορία: 33.044 ασφαλισμένοι
- 4η κατηγορία: 17.191 ασφαλισμένοι
- 5η κατηγορία: 8.760 ασφαλισμένοι
- 6η κατηγορία: μόλις 11.354 ασφαλισμένοι
Η εικόνα αποκαλύπτει ότι το συντριπτικό μέρος του επαγγελματικού κόσμου επιλέγει συνειδητά τη χαμηλότερη εισφορά, ανεξαρτήτως των επιπτώσεων στη μελλοντική παροχή.
Τα στοιχεία του συστήματος «Ήλιος» δείχνουν την πραγματικότητα με απόλυτη καθαρότητα. Ένας ασφαλισμένος που μένει σταθερά στην 1η κατηγορία:
- Με 40 έτη ασφάλισης φτάνει σε σύνταξη γύρω στα 886 ευρώ μικτά.
- Με 35 έτη η σύνταξη πέφτει στα 772 ευρώ μικτά και περίπου 724 ευρώ μετά την εισφορά υγείας.
- Με 30–33 έτη η μικτή σύνταξη διαμορφώνεται από 675 έως 727 ευρώ, ενώ τα καθαρά πριν από φόρο κινούνται στα 634–684 ευρώ.
Αντίθετα, ένας επαγγελματίας που επιλέγει σταθερά την 6η κατηγορία μπορεί με 40 χρόνια να φτάσει σύνταξη περίπου 1.671 ευρώ, ποσό σχεδόν διπλάσιο από αυτό που εξασφαλίζει η χαμηλότερη εισφορά.
Τα δεδομένα συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι σημερινές επιλογές ασφαλιστικών κατηγοριών οδηγούν σε μια νέα γενιά επαγγελματιών που θα ξεκινά τη συνταξιοδοτική ζωή με παροχές ιδιαίτερα χαμηλές. Ακόμη και όσοι εργαστούν τέσσερις δεκαετίες, δύσκολα θα δουν σύνταξη που να προσεγγίζει ή να ξεπερνά τα 1.000 ευρώ, γεγονός που εγείρει σοβαρές ανησυχίες για την επάρκεια του εισοδήματος στα χρόνια μετά την εργασία.
Πηγή: newmoney.gr