Ο FAO (Food and Agriculture Organization – Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας) του ΟΗΕ καθιέρωσε την Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής (World Food Day) στις 16 Οκτωβρίου κάθε έτους για να τιμήσει την ίδρυση του Οργανισμού το 1945 και να ευαισθητοποιήσει αναφορικά με την ανάγκη για εξασφάλιση μιας υγιεινής διατροφής για όλους.
Ρούλα Σκουρογιάννη
Το φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής είναι: «Το νερό είναι ζωή. Το νερό είναι τροφή. Δεν αφήνουμε κανέναν πίσω». Μέσω της φετινής καμπάνιας, η οποία έχει μεταφραστεί σε πάνω από 50 γλώσσες, ο FAO καλεί τις κυβερνήσεις, τον ιδιωτικό τομέα, τη κοινωνία των πολιτών και τους νέους, να προβούν σε δράσεις για τη προστασία του νερού στον πλανήτη μας ως μορφή ζωής και τροφής.
Προβληματισμούς και σκέψεις σχετικά με την επάρκεια, την προστασία και την καταλληλότητα της τροφής και της διατροφής μας, εκφράζει ο Διαιτολόγος – Συγγραφέας, Ευάγγελος Ζουμπανέας*, καταθέτοντας ενδιαφέροντα στοιχεία για τον παγκόσμιο έλεγχο της διατροφής μας από ελάχιστες αριθμητικά εταιρείες-κολοσσούς, για την πείνα και τον θάνατο από έλλειψη τροφής σε αναπτυσσόμενες χώρες, αλλά και τις ασθένειες λόγω υπερβολικής κατανάλωσης τροφής σε αναπτυγμένες χώρες, για την καταστροφή στο περιβάλλον που προκαλεί ο ‘σύγχρονος’, δυτικός τρόπος διατροφής.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι πρόκειται για μία ημέρα όπου ο καθένα πρέπει να αναλογιστεί για την προσωπική του ενασχόληση με την υγιεινή διατροφή ή τη δίαιτα, αλλά στην πραγματικότητα, η ημέρα έχει καθιερωθεί από τον ΟΗΕ το 1980, με κύριο στόχο τον περιορισμό της πείνας στον πλανήτη», επισημαίνει ο κ. Ζουμπανέας και προσθέτει:
“Είναι διαφορετικό το κλάμα ενός παιδιού που επιθυμεί ένα παιχνίδι που δεν έχει, από το κλάμα ενός παιδιού που δεν έχει να φάει…”.
Οι βασικοί στόχοι της μέρας αυτής είναι:
· Να στρέψουν την προσοχή στη γεωργική παραγωγή τροφίμων και να εντείνουν τις εθνικές, διμερείς, πολυμερείς και μη κυβερνητικές προσπάθειες προς το σκοπό αυτό
· Να ενθαρρύνουν την οικονομική και τεχνική συνεργασία μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών
· Να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των αγροτών, ιδιαίτερα των γυναικών και των λιγότερο προνομιούχων ομάδων, με αποφάσεις και δραστηριότητες που θα επηρεάζουν τις συνθήκες ζωής τους
· Να αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού για το πρόβλημα της πείνας στον κόσμο
· Να προωθήσει τη μεταφοράς τεχνογνωσίας προς τον αναπτυσσόμενο κόσμο
· Να ενισχύσει τη διεθνή και εθνική αλληλεγγύη στον αγώνα κατά της πείνας, του υποσιτισμού και της φτώχειας και να επιστήσει την προσοχή σε επιτεύγματα στην ανάπτυξη τροφίμων και γεωργίας.
Σύμφωνα με πρόσφατες αναφορές της Greenpeace:
· Περισσότεροι από 1 δις. άνθρωποι εξακολουθούν να πεινούν σε όλο τον κόσμο.
· 2 δισ. άνθρωποι υποφέρουν από χρόνια έλλειψη θρεπτικών ουσιών.
· 40 εκ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από πείνα, ενώ καθημερινά παράγονται 356 κιλά δημητριακών ανά άτομο.
· Μεταξύ 1967- 1997, η παγκόσμια παραγωγή δημητριακών αυξήθηκε κατά 84% και ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε κατά 67%, εξασφαλίζοντας ένα καθεστώς επισιτιστικής ασφάλειας σε παγκόσμιο επίπεδο.
· Την ίδια περίοδο, το κόστος παραγωγής των τροφίμων μειώθηκε εντυπωσιακά, παρασύροντας σε αντίστοιχη μείωση και τις τιμές τους.
· Η βιομηχανία τροφίμων σπαταλά 40 δις δολάρια σε διαφήμιση.
· Για κάθε δολάριο που ξοδεύει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την καταπολέμηση του υποσιτισμού στον κόσμο, η βιομηχανία τροφίμων ξοδεύει 500 δολάρια για την προώθηση των επεξεργασμένων τροφίμων.
· Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, αυτή τη στιγμή 300 εκ. ενήλικες σε όλο τον κόσμο είναι παχύσαρκοι. 100 εκ. περισσότεροι από το 1995.
· Μέχρι το 2020, η παχυσαρκία και οι επιπλοκές που δημιουργεί (καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης και ορισμένοι τύποι καρκίνου) θα ευθύνονται για το 72% των θανάτων παγκοσμίως. Το 1998, το αντίστοιχό ποσοστό ήταν της τάξεως του 60%.
· Από το 1979 μέχρι τα μέσα 1990, η ετήσια κατανάλωση κρέατος στο νότιο ημισφαίριο αυξήθηκε κατά 70 εκ. Τόνους, σε αντίθεση με μια αύξηση 26 εκ. τόνων που σημειώθηκε στο βόρειο ημισφαίριο.
· Οι Η.Π.Α., η Κίνα, η Ε.Ε και η Βραζιλία αποτελούν το 33% του παγκόσμιου πληθυσμού, το οποίο καταναλώνει το 60% της παγκόσμιας παραγωγής μοσχαριού, περισσότερο από το 70% της παγκόσμιας παραγωγής πουλερικών και περισσότερο από το 80% της παραγωγής χοιρινού.
· Στη Ρωσία και στη Βραζιλία, σύμφωνα με στοιχεία του 1996 και 1998, τα υπέρβαρα άτομα αντιπροσωπεύουν το 45,4% και 31,8% του ενήλικου πληθυσμού αντίστοιχα.
· Στις Η.Π.Α. περισσότερο από το 40% των παραγόμενων τροφίμων πετιέται στα σκουπίδια, με κόστος πάνω από 100 δισ. δολάρια για την αμερικάνικη κοινωνία. Υπολογίσθηκε ότι το 14% των τροφίμων που καταλήγουν στα σκουπίδια ενός νοικοκυριού βρίσκεται πακεταρισμένο και δεν έχει λήξει.
· Αν κάθε Αμερικανός μειώσει την κατανάλωση κρέατος κατά 5%, αν δηλαδή τρώει ένα πιάτο λιγότερο την εβδομάδα, τότε θα παραχθεί ποσότητα δημητριακών ικανή να θρέψει 25 εκατομμύρια ανθρώπους.
· Αν οι 670 εκ. τόνοι από την παγκόσμια παραγωγή δημητριακών που προορίζεται για ζωοτροφές μειώνονταν κατά 10%, τα περίσσια δημητριακά θα έφταναν για να θρέψουν 225 εκατομμύρια ανθρώπους.
· Τα προϊόντα αδυνατίσματος αντιπροσωπεύουν σήμερα στην Ευρώπη μια αγορά 100 δις. δολαρίων, ποσό που ισοδυναμεί με το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν του Μαρόκου.
· 5 πολυεθνικές ελέγχουν το 90% του παγκόσμιου εμπορίου δημητριακών.
· Μία πολυεθνική, η Μονσάντο ελέγχει το 91% των μεταλλαγμένων σπόρων στον κόσμο.
· 6 πολυεθνικές (BASF, Bayer, Dow, Dupont, Μonsanto και Syngenta) ελέγχουν το 75-80% της παγκόσμιας αγοράς φυτοφαρμάκων. Το 1994, ο αντίστοιχος αριθμός εταιριών ανερχόταν στις 12.
· Η παγκόσμια κατανάλωση κρέατος καταστρέφει δάση σε ραγδαίο ρυθμό. Στην κεντρική Αμερική, τα τελευταία 40 χρόνια, το 40% των τροπικών δασών έχει καταστραφεί ή καεί για να μετατραπεί σε βοσκοτόπια βοοειδών.
· 10.000 διαφορετικά είδη έχουν χρησιμοποιηθεί από ανθρώπους για την παραγωγή τροφής εδώ και 10.000 χρόνια. Σήμερα, μόνο 150 είδη τρέφουν την ανθρωπότητα και μόνο 12 είδη παρέχουν το 80% της θερμιδικής αξίας – το στάρι, το ρύζι, το καλαμπόκι και η πατάτα καλύπτουν το 60%.
· Οι σκέψεις και οι προσπάθειες όλων όσων είχαν την τύχη να βρεθούν στην ευνοϊκή πλευρά του «ευημερεύοντος» Δυτικού Πολιτισμού, οφείλουν να προσανατολίζονται προς μια δικαιότερη χρήση, κατανάλωση και διανομή των διατροφικών προϊόντων του πλανήτη προκειμένου να μειώνονται διαρκώς οι κοινωνικές ανισότητες των κατοίκων όλης της γης».
Τα σχόλια είναι κλειστά.